Giải bài tập sinh học lớp 11 chân trời sáng tạo bài 17 Cảm ứng ở động vật

HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Trong kiểm tra sức khỏe, bác sĩ có thể kích thích phản xạ giật đầu gối bằng cách dùng một cây búa gõ nhẹ vào phần gân ở khớp gối (Hình 17.1), kết quả là gây nên phản xạ giật đầu gối. Tại sao việc kích thích phản xạ giật đầu gối có thể kiểm tra được chức năng của hệ thần kinh

I. HÌNH THỨC CẢM ỨNG Ở CÁC NHÓM ĐỘNG VẬT

Câu hỏi 1: Động vật có những hình thức cảm ứng nào? Cho ví dụ.

II. TẾ BÀO THẦN KINH VÀ CÁC DẠNG HỆ THẦN KINH

Câu hỏi 2: Dựa vào Hình 17.3, hãy mô tả cấu tạo của một neuron điển hình

Câu hỏi 3: Dựa vào chức năng, hãy giải thích tại sao sợi nhánh được gọi là sợi hướng tâm, sợi trục được gọi là sợi li tâm.

Câu hỏi 4: Cho các trường hợp sau:

(1) Dùng kim kích thích vào thân của thủy tức.

(2) Dùng kim kích thích vào một chi của châu chấu.

Hãy dự đoán phản ứng của thủy tức và châu chấu khi bị kích thích

Câu hỏi 5: Quan sát Hình 17.4, 17.5 và 17.6 hãy lập bảng phân biệt các dạng hệ thần kinh ở động vật.

III. TRUYỀN TIN QUA SYNAPSE

Câu hỏi 6: Quan sát Hình 17.7, hãy:

a, Mô tả cấu tạo của synapse hóa học

b, Cho biết dựa vào đặc điểm nào mà người ta gọi là "synapse hóa học"

Câu hỏi 7: Quan sát Hình 17.7, hãy trình bày cơ chế truyền tin qua synapse hóa học.

Hoạt động luyện tập

Câu hỏi: Tại sao những người bị hạ calcium trong máu thường bị rối loạn cảm giác.

IV, CUNG PHẢN XẠ

Câu hỏi 8: Quan sát Hình 17.8, hãy:

a, Kể tên và cho biết chức năng của các thành phần trong cùng một cung phản xạ

b, Cho ví dụ về sự dẫn truyền xung thần kinh trong cung phản xạ

Câu hỏi 9: Loại thụ thể nào sẽ tiếp nhận kích thích trong các ví dụ sau:

a, Động vật sử dụng từ trường của trái đất để định hướng khi di cư

b, Khi nồng độ CO₂ trong máu tăng cao, cơ thể sẽ tăng nhịp hô hấp

c, Sự cử động của các sợi râu ở mèo sẽ giúp cảm nhận được môi trường xung quanh

d, Có cảm giác đau khi vô tình chạm phải gai xương rồng

Hoạt động luyện tập

Câu hỏi: Điều gì sẽ xảy ra nếu thụ thể đau ở người bị tổn thương

Câu hỏi 10: Hãy cho biết vị giác, khứu giác và xúc giác có vai trò như thế nào trong quá trình săn mồi ở động vật

Câu hỏi 11: Quan sát Hình 17.12, hãy trình bày con đường thu nhận và truyền tín hiệu âm thanh ở tai. Nếu màng nhĩ bị tổn thương sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sự thu nhận và truyền âm thanh ở tai

Câu hỏi 12: Quan sát Hình 17.13, hãy trình bày con đường thu nhận và truyền tín hiệu ánh sáng ở mắt

Câu hỏi 13: Các cơ xương có thể hoạt động độc lập với nhau là nhờ đặc điểm nào?

V. CÁC LOẠI PHẢN XẠ

Câu hỏi 14: Xác định các ví dụ sau đây thuộc loại phản xạ nào?

a, Rụt tay lại khi chạm vào vật nhọn

b, Thấy tín hiệu đèn giao thông màu đỏ thì dừng xe lại.

c, Khi dùng đá để đập vỡ vỏ hạt cứng

Câu hỏi 15: Quan sát Hình 17.15, hãy mô tả quá trình hình thành phản xạ tiết nước bọt ở chó khi có ánh sáng. Xác định rõ đâu là trung khu tiếp nhận kích thích không điều kiện và trung khu tiếp nhận kích thích có điều kiện

Hoạt động luyện tập

Câu hỏi: Dựa vào kiến thức đã học, hãy trình bày cơ chế phản xạ tiết nước bọt ở chó khi nghe tiếng chuông

VI. BẢO VỆ SỨC KHỎE HỆ THẦN KINH

Câu hỏi 16: Kể thêm một số bệnh do tổn thương hệ thần kinh mà em biết

Câu hỏi 17: Giải thích cơ chế tác dụng giảm đau của một số loại thuốc giảm đau

Câu hỏi 18: Cho biết vai trò của giấc ngủ đối với cơ thể

Câu hỏi 19: Kể tên một số chất có hại cho hệ thần kinh. Cho biết tác hại của các chất đó

Hoạt động luyện tập

Câu hỏi: Tại sao khi hệ thần kinh bị tổn thương có thể ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan khác trong cơ thể? Từ đó, hãy cho biết ý nghĩa quan trọng của việc bảo vệ sức khỏe hệ thần kinh

Hoạt động vận dụng

Câu hỏi: Piperazin và pyrantel là hai loại thuốc có tác dụng tẩy một số loại giun kí sinh ở người (giun đũa, giun kim) thông qua ức chế hoạt động của hệ thần kinh. Hãy tìm hiểu và cho biết hai loại thuốc trên ức chế hoạt động của hệ thần kinh của giun bằng cách nào